Η άσηπτη νέκρωση (οστεονέκρωση) της μηριαίας κεφαλής συμβαίνει όταν για κάποιο λόγο διακοπεί η αιμάτωση του οστού. Είναι μια ασθένεια με πολλούς αιτιολογικούς παράγοντες, που επηρεάζει συχνότερα νεαρής ηλικίας άτομα και εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οδηγεί στην κατάρρευση της μηριαίας κεφαλής, που τελικά θα χρειαστεί συνήθως ολική αρθροπλαστική ισχίου.
ΑΙΤΙΟΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑ
Περιλαμβάνει τη διαταραχή της αγγείωσης της μηριαίας κεφαλής που οδηγεί στο θάνατο-ισχαιμία των οστεοκυττάρων και τελικά στη καθίζηση της μηριαίας κεφαλής. Έχουν συσχετισθεί πολλές παθήσεις και προδιαθεσικοί παράγοντες με την εμφάνιση άσηπτης νέκρωσης της μηριαίας κεφαλής. Τα αίτια της νόσου μπορεί να χωριστούν σε τραυματικά και μη τραυματικά. Τα τραυματικά αίτια μπορεί να είναι ενδαρθρικά κατάγματα του ισχίου και το εξάρθρημα του ισχίου. Στα μη τραυματικά αίτια και προδιαθεσικούς παράγοντες περιλαμβάνονται η χρόνια λήψη κορτιζόνης, ο αλκοολισμός, τα ρευματικά νοσήματα, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, το AIDS, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Στα πρώιμα στάδια, η οστεονέκρωση της μηριαίας κεφαλής μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Ωστόσο, όσο εξελίσσεται η νόσος, παρουσιάζεται πόνος και περιορισμός της κίνησης του ισχίου. Στα πιο προχωρημένα στάδια χαρακτηριστική είναι η εμφάνιση του πόνου κατά τη διάρκεια των νυκτερινών ωρών. Όσον αφορά την εντόπιση, συχνότερα εντοπίζεται στη βουβωνική περιοχή ή πρόσθια-έξω επιφάνεια του ισχίου, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται σε όλη την πρόσθια επιφάνεια του μηρού. Συχνά προσβάλλονται και τα δύο ισχία.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Στα αρχικά στάδια της νόσου, οι ακτινογραφίες είναι συνήθως φυσιολογικές. Όσο εξελίσσεται η νόσος, στις ακτινογραφίες υπάρχουν ενδείξεις οστικής αναδιαμόρφωσης, (κυστικές και σκληρυντικές περιοχές). Στη συνέχεια εμφανίζεται καθίζηση/ισοπέδωση της μηριαίας κεφαλής. Στα τελικά στάδια, απεικονίζονται εκφυλιστικές αλλοιώσεις με στένωση του μεσάρθριου διαστήματος. Το σπινθηρογράφημα με ραδιενεργό τεχνήτιο είναι κάποιες φορές μια χρήσιμη τεχνική για την ανίχνευση της οστεονέκρωσης. Η μαγνητική τομογραφία είναι η πιο ακριβής απεικονιστική μέθοδος και η πιο ευαίσθητη για ανιχνευση πρώιμης νόσου. Η τυπική εικόνα σε MRI είναι η ύπαρξη μιας εστιακής τμηματικής βλάβης στο υποχόνδριο οστό της μηριαίας κεφαλής με ποικίλη ένταση σήματος. Η βλάβη μπορεί να εντοπίζεται σε οποιοδήποτε τμήμα της μηριαίας κεφαλής αν και συνήθως εντοπίζεται στο ανώτερο προσθιο-εξω τεταρτημόριο της κεφαλής. Η αξονική τομογραφία είναι χρήσιμη μόνο στον διαχωρισμό των όψιμων σταδίων καθίζησης/κατάρρευσης της μηριαίας κεφαλής από τα αρχικά στάδια της οστεονέκρωσης.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Αρχικά η αντιμετώπιση της οστεονέκρωσης της μηριαίας κεφαλής είναι συντηρητική. Σε αποτυχία της συντηρητικής θεραπείας και σε εξέλιξη της νόσου είναι χειρουργική. Στόχος της θεραπείας είναι αρχικά η διατήρηση της άρθρωσης του ισχίου.
Ασυμπτωματικές βλάβες της μηριαίας κεφαλής σε ποσοστό < 15%, μπορούν να αντιμετωπισθούν συντηρητικά με αποφόρτιση, αναλγητικά, χρήση διφωσφονικών. Σε μηριαίες κεφαλές με προσβολή 15 – 30% συνιστάται η χειρουργική θεραπεία με διατήρηση της μηριαίας κεφαλής (οστεοτομίες, αποσυμπίεση μέσω τρυπανισμών, χρήση αγγειούμενης περόνης). Μετά την κατάρρευση της μηριαίας κεφαλής και σε ηλικιωμένους συμπτωματικούς ασθενείς με εγκατεστημένες και προχωρημένες εκφυλιστικές αλλοιώσεις, ενδείκνυται η ολική αρθροπλαστική του ισχίου.
Ο κ. Απόστολος Προδρομίδης έχει εξειδικευτεί στη Χειρουργική Ισχίου και ιδιαίτερα στην Επανορθωτική Χειρουργική Ισχίου σε 2 μεγάλα πιστοποιημένα Κέντρα Εξειδίκευσης στη Μεγάλη Βρετανία (Leeds Chapel Allerton Elective Orthopaedic Centre και York Teaching Hospital) ολοκληρώνοντας 2 κλινικές μετεκπαιδεύσεις/εξειδικεύσεις και πραγματοποιώντας πολυάριθμες επεμβάσεις ισχίου. Επισκεφθείτε τον εξειδικευμένο στην επανορθωτική χειρουργική ισχίου κ. Προδρομίδη Απόστολο για τη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος στο ισχίο σας.