Η τραυματική αστάθεια του ώμου μετά από εξάρθρημα είναι μία από τις πιο συχνές κακώσεις του ώμου. Συνήθως είναι πρόσθιο (96%). Η επιβεβαίωση γίνεται με απλή ακτινογραφία η οποία θα δείξει επίσης εάν υπάρχουν συνοδά κατάγματα. Απαιτείται άμεση ανάταξη η οποία επιβεβαιώνεται με νέα ακτινογραφία.
Συνήθως χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση με μαγνητική τομογραφία, η οποία θα απεικονίσει τυχόν συνοδές βλάβες που προκλήθηκαν τη στιγμή του εξαρθρήματος ή της ανάταξης και οι οποίες μπορεί να προδιαθέσουν στην υποτροπή του εξαρθρήματος. Συνήθεις βλάβες (80-90% των ασθενών) είναι η βλάβη Bankart (ρήξη του επιχείλιου χόνδρου) και η βλάβη Hill-Sachs (συμπιεστικό κάταγμα/εντύπωμα της κεφαλής του βραχιονίου). Οι βλάβες αυτές δυνητικά προδιαθέτουν σε υποτροπιάζον εξάρθρημα
 |
 |
Το εξάρθρημα του ώμου μπορεί επίσης να προκαλέσει ρήξεις στο στροφικό πέταλο του ώμου (κυρίως σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας) καθώς και τραυματισμούς του μασχαλιαίου νεύρου ή και αγγειακή κάκωση.
Η θεραπεία του 1ου εξαρθρήματος του ώμου είναι συνήθως συντηρητική και περιλαμβάνει την άμεση ανάταξη και ακινητοποίηση και στην συνέχεια πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για κινητοποίησης και ενδυνάμωση.
Όταν το εξάρθρημα του ώμου υποτροπιάζει, συνοδεύεται από άλλες βλάβες ή πόνο, και ιδιαίτερα σε νέους και δραστήριους ασθενείς (π.χ. αθλητές), ενδείκνυται η χειρουργική αποκατάσταση των βλαβών που τραυματίστηκαν η οποία πλέον γίνεται αρθροσκοπικά.
Η ηλικία στο 1ο εξάρθρημα ώμου είναι ο κυριότερος παράγοντας κινδύνου για υποτροπή του εξαρθρήματος. Σε νέους ασθενείς (< 25 ετών) τα ποσοστά υποτροπής του εξαρθρήματος είναι πολύ υψηλά με τη συντηρητική θεραπεία (έως 90% σε ορισμένες σειρές), γι’ αυτό σε αυτή την ομάδα ασθενών η θεραπεία είναι συνήθως χειρουργική.
ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑΤΟΣ ΩΜΟΥ
1ο ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ (ΤΡΑΥΜΑΤΙΚΟ):
Ακινητοποίηση για 4 εβδομάδες πριν την έναρξη φυσικοθεραπειών.
ΥΠΟΤΡΟΠΙΑΖΩΝ ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ:
Έναρξη φυσικοθεραπείας άμεσα.
ΦΑΣΗ Ι: 0-4 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ
Στόχοι: Ανάκτηση πλήρους κίνησης
Αποφυγή/Επιβράδυνση μυϊκής ατροφίας
Μείωση πόνου και φλεγμονής
Επούλωση θυλάκου
0-2 εβδομάδες: Κίνηση μόνο στον αγκώνα, χέρι, λίγες εκκρεμοειδείς κινήσεις και ξεκούραση σε ανάρτηση. Αποφυγή απαγωγής και στροφής (ιδίως με το χέρι σηκωμένο).
2-4 εβδομάδες: αρχικά παθητικές και ενεργητικά υποβοηθούμενες κινήσεις (με τον φυσικοθεραπευτή, ή με το χέρι κάποιου άλλου ή από τον ίδιο τον ασθενή με τη βοήθεια του υγιούς χεριού) – συνεχίζει με τις ίδιες κινήσεις και εστιάζει στην παθητική και ενεργητικά υποβοηθούμενη πρόσθια κάμψη (σε ένα επίπεδο) χωρίς το χέρι να φεύγει μακριά από το σώμα.
ΦΑΣΗ ΙΙ: 4-8 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ
Στόχοι: Ενίσχυση δυναμικής σταθερότητας
Διατήρηση πλήρους κίνησης
4+ εβδομάδες: σταδιακά ενεργητικές κινήσεις (με τη δύναμη των μυών του τραυματισμένου χεριού).
(4-6 εβδομάδες: οι ασθενείς ξανακρεμούν το χέρι στην ανάρτηση μετά το τέλος των ασκήσεων.)
6+ εβδομάδες: Ισοτονικές ασκήσεις ενδυνάμωσης στροφικού πετάλου, σταθεροποιών της ωμοπλάτης, δικεφάλου, τρικεφάλου.
6+ εβδομάδες: Ασκήσεις αποκατάστασης του φυσιολογικού ωμοβραχιονίου ρυθμού.
Από 5η εβδομάδα: αρχίζουν κινήσεις απαγωγής (το χέρι να ανοίγει στο πλάι του σώματος).
Από 6η εβδομάδα: αρχίζουν κινήσεις έξω στροφής (όπως για να χτενίσουμε τα μαλλιά μας).
*Στις ασκήσεις έσω + έξω στροφής: ξεκίνημα με το χέρι στο πλάι (κολλημένο στο σώμα), και προοδευτικά σε 30°, 60°, και τελικά 90° απαγωγή (καθώς ο πόνος υποχωρεί).
Ασκήσεις σταθεροποίησης της άρθρωσης του ώμου
Αποτελούνται από ασκήσεις κλειστής κινητικής αλυσίδας (δηλαδή με τα χέρια στηριγμένα στο έδαφος ή στον τοίχο ή σε κάποιο τραπέζι) και ασκήσεις με λάστιχο για τους μακρούς σταθεροποιούς μυς της βραχιονίου κεφαλής (πλατύς ραχιαίος, μείζων στρογγύλος) και τους βραχείς σταθεροποιούς μυς της βραχιονίου κεφαλής (υπερακάνθιος, υπακάνθιος, ελάσσων στρογγύλος και υποπλάτιος).
Ασκήσεις αποκατάστασης του φυσιολογικού ωμοβραχιονίου ρυθμού
(Ωμοβραχιόνιος ρυθμός: συγχρονισμένη κίνηση ωμοπλάτης-βραχιονίου) ε
Είναι πάρα πολύ σημαντικές για την αποκατάσταση της αρμονικής λειτουργίας του ώμου και την αποφυγή πρόκλησης συνδρόμου υπακρωμιακής προστριβής του ώμου.
Οι ασκήσεις αυτές στοχεύουν: (α) Στη χαλάρωση του άνω τραπεζοειδούς μυός που πάντα σφίγγει λόγω της θέσης ανάρτησης και της υπερβολικής χρήσης του στην προσπάθεια που κάνει ο ασθενής να σηκώσει το χέρι τις πρώτες εβδομάδες μετά την ακινητοποίηση ή μετά το χειρουργείο. (β) Στην ενεργοποίηση του κάτω τραπεζοειδούς, των ρομβοειδών και του προσθίου οδοντωτού.
ΦΑΣΗ ΙΙΙ: 8-12 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ
Στόχοι: Ενίσχυση νευρομυικού ελέγχου
Πρόοδος με δυναμική σταθερότητα
Ενίσχυση συνολικής μυικής δύναμης
Συνέχιση με τις ισοτονικές ασκήσεις ενδυνάμωσης και ασκήσεις σταθεροποίησης της άρθρωσης του ώμου. Ασκήσεις αποκατάστασης του φυσιολογικού ωμοβραχιονίου ρυθμού,
Από 8η εβδομάδα: αρχίζουν ασκήσεις έσω στροφής στην πλάτη (όπως για να σκουπίσουμε την πλάτη μας από πίσω), οριζόντιας προσαγωγής (όπως για να σκουπίσουμε τον άλλο ώμο από μπροστά), και πλήρους διάτασης του κατώτερου αρθρικού θυλάκου (όπως να περάσουμε το χέρι πίσω από το κεφάλι και να πιάσουμε τον άλλο ώμο).
Σε αθλητές: έναρξη ασκήσεων έσω + έξω στροφής σε 90° απαγωγή.
Μετά την 8η εβδομάδα: όλες τις κινήσεις με πίεση στο τέλος της τροχιάς κίνησης (διατάσεις) για ανάκτηση του πλήρους εύρους κίνησης + εισαγωγή βασικών πλειομετρικών ασκήσεων ενδυνάμωσης.
ΦΑΣΗ IV: 12+ ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ (3 ΜΗΝΕΣ)
Στόχοι: Προοδευτική πλήρης επιστροφή σε δραστηριότητες
Συνέχιση με πρόγραμμα ισοτονικών ασκήσεων ενδυνάμωσης
Πιο προχωρημένες πλειομετρικές ασκήσεις ενδυνάμωσης
Πρόγραμμα συντήρησης
Ο κ. Απόστολος Προδρομίδης έχει εξειδικευτεί σε όλο το φάσμα των Αθλητικών Κακώσεων και την αντιμετώπιση τους σε μεγάλα πιστοποιημένα Κέντρα Εξειδίκευσης στη Μεγάλη Βρετανία ολοκληρώνοντας κλινικές μετεκπαιδεύσεις/εξειδικεύσεις και πραγματοποιώντας πολυάριθμες χειρουργικές επεμβάσεις για αθλητικές κακώσεις. Επισκεφθείτε τον εξειδικευμένο στις αθλητικές κακώσεις κ. Προδρομίδη Απόστολο για τη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος σας.