ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΓΟΝΑΤΟΣ
Η αρθρίτιδα του γόνατος είναι εκφύλιση/φθορά του χόνδρου της άρθρωσης του γόνατος. Οι 2 βασικές μορφές της αρθρίτιδας του γόνατος είναι η Οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) και η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα (ΡΑ).
Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα (ΡΑ) είναι μια πάθηση άγνωστου αιτιολογίας κατά την οποία ο αρθρικός υμένας που καλύπτει τις αρθρώσεις φλεγμαίνει. Ακολουθεί η βλάβη στις επιφάνειες της άρθρωσης, η οποία καταλήγει στην καταστροφή του χόνδρου.
Η Οστεοαρθρίτιδα (ΟΑ) είναι η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας που προσβάλλει εκατομμύρια ανθρώπους. Υπολογίζεται ότι πάνω από 25% των γυναικών και πάνω από 15% των ανδρών άνω των 60 ετών παρουσιάζουν συμπτώματα ΟΑ. Η ΟΑ είναι μια εκφυλιστική πάθηση που χαρακτηρίζεται από προοδευτική και μη αναστρέψιμη καταστροφή του αρθρικού χόνδρου. Η ΟΑ μπορεί να προσβάλει μία ή και πολλές αρθρώσεις μαζί. Η ΟΑ μπορεί να είναι πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής. Στην πρωτοπαθή ΟΑ δεν υπάρχει κάποια σαφής αιτία. Συνήθως προσβάλλει πολλές αρθρώσεις κι εκδηλώνεται πρώτα στα χέρια. Κυρίως προσβάλλει γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο. Στη δευτεροπαθή ΟΑ υπάρχει κάποια αιτία, όπως μετατραυματική, φλεγμονώδεις παθήσεις (ΡΑ), λοίμωξη του γόνατος, άσηπτη νέκρωση του γόνατος. Αποτελεί περίπου το 80% των οστεοαρθρίτιδων και σε αυτήν ο χόνδρος καταστρέφεται λόγω της δυσλειτουργίας του υποχόνδριου οστού.
Η ΟΑ του γόνατος αρχικά συνήθως εκδηλώνεται σε ένα από τα διαμερίσματα του γόνατος (έσω, έξω ή την επιγονατιδομηριαία άρθρωση), ωστόσο με την πάροδο του χρόνου εξαπλώνεται, αν όχι σε ολόκληρο, στο μεγαλύτερο μέρος του γόνατος.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα κυριότερα συμπτώματα της ΟΑ γόνατος είναι:
- Πόνος: Ο πόνος μπορεί να είναι κυρίως στο επίπεδο της άρθρωσης του γόνατος αλλά μπορεί να είναι και γενικευμένος και να αντανακλά πάνω ή κάτω από το γόνατο. Ο πόνος της ΟΑ εντείνεται συνήθως μετά από παρατεταμένες δραστηριότητες με κίνηση αλλά και στο τέλος της ημέρας (και στον ύπνο).
- Οίδημα (πρήξιμο) του γόνατος
- Δυσκαμψία
- Αίσθημα αστάθειας (οι ασθενείς αισθάνονται ότι το γόνατο τους δεν τους “κρατάει”)
Κατά συνέπεια, η ΟΑ μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς πολλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως το περπάτημα, την ορθοστασία, το ανεβοκατέβασμα σκάλας, και το γονάτισμα.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση γίνεται μετά από λεπτομερή κλινική εξέταση από Ορθοπαιδικό Χειρουργό. Αφού αποκλειστούν άλλες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν πόνο στο γόνατο (όπως ρήξη μηνίσκου, οσφυϊκή δισκοπάθεια), θα χρειαστούν κατάλληλες ακτινογραφίες του γόνατος που θα επιβεβαιώσουν την κλινική διάγνωση. Σε ειδικές μόνο περιπτώσεις και ίσως σε πιο νέα άτομα απαιτείται η διενέργεια αξονικής ή μαγνητικής τομογραφίας.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Συντηρητική θεραπεία
Στα πρώτα στάδια η θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας είναι συντηρητική:
- Τροποποίηση δραστηριοτήτων με αποφυγή καταπόνησης της άρθρωσης
- Απώλεια σωματικού βάρους
- Περιορισμό της βάδισης (ειδικά σε ανώμαλο έδαφος)
- Βελτίωση της μυϊκής ισχύος του τετρακεφάλου και των οπίσθιων μηριαίων
- Φυσικοθεραπεία
- Αντιφλεγμονώδη/αναλγητικά φάρμακα
- Ενδαρθρικές ενέσεις κορτιζόνης
Δεν έχει βρεθεί κάποιο φάρμακο που να αναστρέφει ή να αναστέλλει την πορεία της οστεοαρθρίτιδας. Ενδαρθρικές εγχύσεις με διάφορες χονδροπροστατευτικές ουσίες του εμπορίου δεν έχουν θέση στη θεραπεία εγκατεστημένης οστεoαρθρίτιδας γόνατος (Prodromidis et al. 2022). Στα αρχικά στάδια μπορεί να παρέχουν μια παροδική ανακούφιση από τα συμπτώματα.
Χειρουργική θεραπεία
Σε προχωρημένα στάδια και όταν αποτύχει η συντηρητική θεραπεία ενδείκνυται η χειρουργική θεραπεία.
Σε νέους και δραστήριους ασθενείς ≤ 55 ετών με βλάβες σε ένα διαμέρισμα του γόνατος (έσω ή έξω) συνιστάται επέμβαση οστεοτομίας του γόνατος με στόχο τη διόρθωση του άξονα του κάτω άκρου/γόνατος. Πιο συχνά γίνεται οστεοτομία βλαισότητας στην κνήμη (για ραιβά γόνατα), αλλά γίνεται και οστεοτομία ραιβότητας στο μηρό (για βλαισά γόνατα).
Προυποθέσεις-Κριτήρια επιλογής για οστεοτομία γόνατος
- Σχετικά νέοι και δραστήριοι ασθενείς (<55 ετών)
- Αρθρίτιδα σε ένα μόνο διαμέρισμα του γόνατος.
- Υγιείς βιολογικά ασθενείς με καλό κυκλοφορικό σύστημα.
- Μη παχύσαρκοι ασθενείς.
- Ασθενείς πρόθυμοι να συμμορφωθούν και να κατανοήσουν το μετεγχειρητικό πρόγραμμα αποθεραπείας.
 |
 |
Σε μεγαλύτερες ηλικίες (>55-60 ετών) όταν η οστεοαρθρίτιδα έχει προσβάλλει μόνο ένα διαμέρισμα του γόνατος (έσω ή έξω ή πρόσθιο) ενδείκνυται η αντικατάσταση του προσβεβλημένου τμήματος της άρθρωσης (μονοδιαμερισματική αρθροπλαστική γόνατος). Όταν η αρθρίτιδα έχει προσβάλλει πάνω από ένα διαμέρισμα του γόνατος ή όλη την άρθρωση ενδείκνυται η αντικατάσταση όλης της άρθρωσης του γόνατος (ολική αρθροπλαστική γόνατος). Κατά την ολική αρθροπλαστική γόνατος αντικαθίστανται οι οστεοχόνδρινες επιφάνειες του μηρού και της κνήμης από μεταλλικά (κράμματα μετάλλων) και παρεμβάλλεται μεταξύ τους ένα πλαστικό τμήμα (πολυαιθυλένιο). Πλέον χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο η ολική αρθροπλαστική γόνατος με χρήση τεχνικών μικρών τομών (Minimally Invasive Surgery – MIS) που προσφέρουν γρηγορότερη αποκατάσταση, μικρότερο χειρουργικό τραύμα, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και μικρότερα ποσοστά μετάγγισης αίματος. Ο κ. Προδρομίδης έχει εξειδικευτεί στις αρθροπλαστικές γόνατος και πραγματοποιεί αυτές τις επεμβάσεις με τεχνικές μικρών τομών (MIS).
Ο κ. Προδρομίδης έχει εξειδικευτεί στη Χειρουργική Γόνατος και ιδιαίτερα στην Επανορθωτική Χειρουργική Γόνατος σε 2 μεγάλα πιστοποιημένα Κέντρα Εξειδίκευσης στη Μεγάλη Βρετανία (Leeds Chapel Allerton Elective Orthopaedic Centre και York Teaching Hospital) ολοκληρώνοντας 2 κλινικές μετεκπαιδεύσεις/εξειδικεύσεις και πραγματοποιώντας πολυάριθμες χειρουργικές επεμβάσεις γόνατος (επεμβάσεις οστεοτομίας, μονοδιαμερισματικές αρθροπλαστικές γόνατος, ολικές αρθροπλαστικές γόνατος). Επισκεφθείτε τον εξειδικευμένο στην Επανορθωτική Χειρουργική Γόνατος κ. Προδρομίδη Απόστολο για τη σωστή αντιμετώπιση της αρθρίτιδας στο γόνατο σας.