Οι συνδεσμικές κακώσεις (διαστρέμματα) της ποδοκνημικής αφορούν είτε την έξω πλευρά είτε την έσω πλευρά. Η έξω πλευρά τραυματίζεται πολύ πιο συχνά (85%) απ’ ότι η έσω πλευρά.

Η ποδοκνημική αποτελείται από ένα πολύπλοκο δίκτυο συνδέσμων. Στην έξω πλευρά υπάρχουν τρεις σύνδεσμοι: ο πτερνοπερονιαίος (calcaneofibular), ο πρόσθιος αστραγαλοπερονιαίος (anterior talofibular), και ο οπίσθιος αστραγαλοπερονιαίος (posterior talofibular). Ο πλέον συχνά τραυματιζόμενος είναι ο πρόσθιος αστραγαλοπερονιαίος (έως 75%).

Ο τραυματισμός των συνδέσμων της έξω πλευράς συμβαίνει όταν το πόδι βρεθεί σε ακραία θέση πελματιαίας κάμψης – προσαγωγής και υπτιασμού.

Στην έσω πλευρά της ποδοκνημικής υπάρχει ο δελτοειδής σύνδεσμος. Ο τραυματισμός στην έσω πλευρά συμβαίνει όταν η ποδοκνημική βρεθεί σε ακραία θέση απαγωγής πρηνισμού και ραχιαίας κάμψης. Επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα στην ποδοκνημική μπορεί να προκαλέσουν χρόνια αστάθεια.

Ο ορθοπαιδικός πρέπει να κάνει κλινική εξέταση, ακτινολογικό έλεγχο και σε κάποιες περιπτώσεις μαγνητική τομογραφία για να ολοκληρώσει τη διάγνωση και να ταξινομήσει την συνδεσμική βλάβη. Ο καθορισμός του βαθμού βαρύτητας της συνδεσμικής βλάβης είναι απαραίτητη γιατί δίνει τη δυνατότητα στον ορθοπαιδικό:

  • να επιλέξει την κατάλληλη θεραπεία
  • να σχεδιάσει το πρόγραμμα αποκατάστασης και
  • να καθορίσει το χρόνο επανένταξης σε αθλητικές δραστηριότητες.

Ο χρόνος επανένταξης είναι ανάλογος του βαθμού της συνδεσμικής κάκωσης:

 

Βαθμός συνδεσμικής κάκωσης Πλήρης αποκατάσταση μετά από
1ου 7 ημέρες
2ου 14 ημέρες
3ου 28 ημέρες
4ου 52 ημέρες

 

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ - ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Η αποκατάσταση των οξέων συνδεσμικών κακώσεων της ποδοκνημικής χωρίζεται σε τέσσερις φάσεις και η μετάβαση από τη μία φάση στην άλλη πραγματοποιείται με συγκεκριμένα κριτήρια που αξιολογεί ο ορθοπαιδικός σε συνεργασία με τον φυσικοθεραπευτή.

  • Πρώτη φάση της αποκατάστασης:αντιστοιχεί στην αιμορραγική και φλεγμονώδη φάση της διαδικασίας επούλωσης. Σε αυτή τη φάση εφαρμόζεται κρυοθεραπεία, επίδεση, ανάρροπη θέση, αναλγητική και αντιφλεγμονώδης αγωγή για 48 ώρες.
  • Δεύτερη φάση της αποκατάστασης:αντιστοιχεί στην δεύτερη φάση της διαδικασίας επούλωσης στην οποία δημιουργείται ουλώδης ιστός (ινοβλαστική φάση). Εφ’ όσον δεν ακινητοποιηθεί η ποδοκνημική, ξεκινάνε ασκήσεις εύρους κίνησης και στην συνέχεια διατάσεις του γαστροκνήμιου και του υποκνημίδιου.
  • Τρίτη φάση της αποκατάστασης:αντιστοιχεί επίσης στη δεύτερη φάση της διαδικασίας επούλωσης και χαρακτηρίζεται από δύο παραμέτρους: τη δύναμη και την ιδιοδεκτικότητα. Εφ’ όσον εκτελούνται διατάσεις χωρίς ενοχλήματα, προχωράμε στην ενδυνάμωση της ποδοκνημικής με λάστιχο στην αρχή, με το βάρος του σώματος στη συνέχεια και ισοκινητικά αργότερα. Παράλληλα με την ενδυνάμωση, αποκαθιστούμε και την ιδιοδεκτικότητα και την ισορροπία.
  • Τέταρτη φάση αποκατάστασης: αντιστοιχεί στην τρίτη φάση της διαδικασίας επουλώσεως (δημιουργία κολλαγόνου ιστού) και σχεδιάζεται με σκοπό ο αθλητής να επανενταχθεί πλήρως στις δραστηριότητές του. Σε αυτό το τελευταίο στάδιο αποκατάστασης ο αθλητής εκτελεί αλτικές ασκήσεις με δύο ή ένα πόδι (π.χ. με σχοινάκι), δρομικές ασκήσεις, πλειομετρικές εάν απαιτεί το αγώνισμά του και επανεντάσσεται πλήρως στο πρόγραμμα προπόνησης.

Πιο σπάνια, σε βαριά διαστρέμματα 3ου βαθμού με ρήξη ενός ή και περισσοτέρων συνδέσμων ή περιπτώσεις στις οποίες έχει αποτύχει η συντηρητική θεραπεία κι έχει εγκατασταθεί χρόνια αστάθεια, αλλά και στις περιπτώσεις ενδοαρθρικής βλάβης, μπορεί να κριθεί απαραίτητη η χειρουργική θεραπεία η οποία μπορεί να περιλαμβάνει:

  • Αρθροσκόπησητης ποδοκνημικής: για τον έλεγχο τυχών ενδοαρθρικών κακώσεων και την αντιμετώπιση τους αλλά και για έλεγχο συνυπαρχουσών χόνδρινων βλαβών του αστραγάλου. Οι χόνδρινες βλάβες αντιμετωπίζονται αρθροσκοπικά  ή αν το κρίνει ο χειρουργός και ανοιχτά.
  • Αντιμετώπιση των βλαβών (ρήξεων) των συνδέσμων: Οι βλάβες των συνδέσμων αντιμετωπίζονται ανοιχτά και με τεχνικές που ποικίλουν ανάλογα με τη βαρύτητα και τη χρονιότητα της βλάβης αλλά και τις προτιμήσεις του χειρουργού. Γίνεται είτε συρραφή είτε ανακατασκευή των ραγέντων συνδέσμων. Η πλέον απλή και συνηθισμένη μέθοδος αποκατάστασης της συνδεσμικής αστάθειας της ποδοκνημικής είναι η επέμβαση Brostrom-Gould με την οποία γίνεται συνδεσμοπλαστική για την ανακατασκευή του πρόσθιου αστραγαλοπερονιαίου συνδέσμου. Μετεγχειρητικά τοποθετείται ειδικός νάρθηκας και στη συνέχεια ειδική μπότα αποφόρτισης για τουλάχιστον 6 εβδομάδες. Τα αποτελέσματα της επέμβασης γενικά είναι άριστα με πλήρη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και σχετικά σύντομη επιστροφή στις αθλητικές δραστηριότητες μετά από ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης.
Επέμβαση Brostrom-Gould: Σχηματική απεικόνιση και εικόνα από το χειρουργείο

 

Εάν έχετε υποστεί συνδεσμική κάκωση ή διάστρεμμα στην ποδοκνημική ή εάν έχετε αστάθεια στην ποδοκνημική μετά από διάστρεμμα, επικοινωνήστε άμεσα με τον εξειδικευμένο Ορθοπαιδικό Χειρουργό κ. Προδρομίδη Απόστολο για να εκτιμήσει

το πρόβλημα σας και να σας προτείνει την καταλληλότερη για την περίπτωση σας αντιμετώπιση.